Το ‘‘κεφάλαιον’’ της σωτηρίας

Λου 1:24-38

Τὸ ἀπ᾽ αἰῶνος μυστήριον ἀνακαλύπτεται σήμερον,

καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ υἱὸς ἀνθρώπου γίνεται,

ἵνα τοῦ χείρονος μεταλαβὼν μεταδῷ μοι τοῦ βελτίονος·

ἐψεύσθη πάλαι Ἀδὰμ καὶ θεὸς ἐπιθυμήσας οὐ γέγονεν·

ἄνθρωπος γίνεται Θεός, ἵνα θεὸν τὸν Ἀδάμ ἀπεργάσηται.

(Δοξαστικό των Αίνων της 25^ης Μαρτίου)

                   

Τα κριτήρια της αληθινής ομολογίας πίστεως

Εβρ 11:24-26,32-40
Η Ορθοδοξία σήμερα κινδυνεύει από ένα θηρίο πολύ πιο φοβερό από εκείνα που αντιμετώπισαν οι πρώτοι χριστιανοί μάρτυρες· κινδυνεύει από τον ατομισμό του κάθε ορθόδοξου χριστιανού. Και μπορεί το θηρίο αυτό να μην αφαιρεί ζωές, νεκρώνει όμως τους ανθρώπους ως πρόσωπα και τους ισοπεδώνει, καθώς τους καθιστά απαθείς απέναντι σε ο,τιδήποτε δεν εμπίπτει στις ατομικές τους επιδιώξεις και φιλοδοξίες. Αλλά απάθεια, αδιαφορία για τα κοινά και ατομισμός δεν συμβιβάζονται με την Ορθοδοξία. Αν θα ήθελε κανείς να προβάλει ένα βασικό χαρακτηριστικό της ορθόδοξης πίστης, θα μπορούσε να ισχυριστεί πως αυτή χαρακτηρίζεται από τη ζωντανή συμμετοχή του λαού του Θεού στη μαρτυρία και στη βίωση της αλήθειας. Αν αυτή η ζωντανή συμμετοχή του λαού του Θεού δεν είναι σήμερα εμφανής, αυτό σημαίνει ότι οι ορθόδοξοι δεν εκπληρώνουν τον ρόλο τους, ότι έχουν εκχωρήσει την ορθοδοξία τους στους επαγγελματίες του χώρου, και αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος, καθώς δεν προέρχεται απ’ έξω αλλά από μέσα, από την αδιαφορία τους, από την έλλειψη μαρτυρίας ζωής.   

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ & ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΒΡΑΪΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Εγχειρίδιο: Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, ...τοῦ συνιέναι τὰς γραφάς, 13 + 1 Βήματα Εισαγωγής στην Παλαιά Διαθήκη, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη / Θεσσαλονίκη 2014
Ερωτήσεις Επανάληψης

Ιωνάς: Ένας ανυπάκουος προφήτης

Ιωνάς: Ένας ανυπάκουος προφήτης

Μέσα από την αφήγηση των περιπετειών του Ιωνά αναγκάζεται ο αναγνώστης του έργου να βιώσει ο ίδιος τα διλήμματα του προφήτη και να προβληματιστεί, ώστε να αποδεχτεί τελικά το ιδιαίτερα επαναστατικό για την εποχή του μήνυμα που προβάλλει το βιβλίο, καθώς, σε αντίθεση προς τις κρατούσες αντιλήψεις, και μάλιστα της μεταιχμαλωσιακής ιουδαϊκής κοινότητας η οποία προσπαθεί να κλειστεί στον εαυτό της, διακηρύσσει το ενδιαφέρον και την αγάπη του Θεού για όλα τα πλάσματά του και την αλήθεια ότι ο λαός του Ισραήλ, όπως και ο Ιωνάς, κλήθηκε ακριβώς για να απευθύνει το μήνυμα αυτό προς όλους. Το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου δεν ακυρώνεται από τις αδυναμίες ή τις λανθασμένες επιλογές των ανθρώπων που επιλέγονται ως όργανά του. Έτσι ο Ιωνάς καθίσταται τελικά όργανο της αποκάλυψης της δύναμης του Θεού στα έθνη είτε υπακούοντας στο θέλημά του (Νινευίτες) είτε μη υπακούοντας (ναύτες). Κύριος της Ιστορίας παραμένει πάντοτε ο Θεός, ο οποίος παρεμβαίνει δυναμικά υπέρ του ανθρώπου. Πρόκειται για ένα διαχρονικό μήνυμα που υπερβαίνει τα στενά ιστορικά όρια της  εποχής του. Η περιπέτεια του Ιωνά στην κοιλιά του κήτους διακηρύσσει με τον πιο παραστατικό τρόπο την αλήθεια ότι ο Θεός έχει τη δύναμη να ανασύρει τον άνθρωπο από τα βάθη της αμφιβολίας και τα έσχατα όρια της απελπισίας και να τον μετατρέπει σε ζωντανή μαρτυρία της παγκόσμιας αγάπης του. Έτσι, δεν είναι τυχαίο το ότι η πρωτοχριστιανική κοινότητα είδε στην περιπέτεια του Ιωνά την προτύπωση της ταφής και της ανάστασης του Ιησού (πρβλ Ματ ιβ΄ 40), ο οποίος με το παράδειγμα και τη διδασκαλία του προσέδωσε στο μήνυμα του βιβλίου την πιο αναπτυγμένη του μορφή.

Προς αναζήτηση νοήματος για τη ζωή

Α΄Κο α΄ 18-24

Ο Χριστός πάνω στον σταυρό δεν έχει απολύτως τίποτε, είναι γυμνός, έχει χάσει τα πάντα· ακόμη και τα ρούχα του τα μοίρασαν οι σταυρωτές του. Και όμως, αυτήν ακριβώς τη στιγμή θα κερδίσει τη σωτηρία ολόκληρου του κόσμου. Σ’ αυτόν το δρόμο της αγάπης και της θυσίας καλεί όλους τους ανθρώπους ο σταυρός. Τους καλεί να αρνηθούν ό,τι αγαπούν περισσότερο, τον ίδιο τους τον εαυτό· να εγκαταλείψουν τις νόμιμες και δίκαιες απαιτήσεις τους, τις φυσιολογικές και δικαιολογημένες επιθυμίες που έχει το εγώ τους μέσα στη ζωή· τους καλεί να αρνηθούν την ασφάλεια μιας καλοβολεμένης και καθωσπρέπει ζωής. Ταυτόχρονα όμως τους βεβαιώνει πως μόνον όσα θυσιάσουν θα κερδίσουν πραγματικά. Δύσκολος, βέβαια, ο δρόμος αυτός· αλλά είναι ο μόνος από τον οποίο έχει ανάγκη σήμερα ο κόσμος, καθώς είναι ο μόνος που παρέχει μια ρεαλιστική πρόταση νοηματοδότησης της ζωής.

Η συνεργασία των ανθρώπων με τον Θεό ως προϋπόθεση της σωτηρίας

Φιλ β΄ 5-11

Το Φιλ β´ 5-7, μια από τις αρχαιότερες οµολογίες πίστεως της Εκκλησίας, περιγράφει µια επαναστατική για τις σχέσεις του Θεού µε τον άνθρωπο αλήθεια. Μόνον αυτό που κατέχει κανείς πραγµατικά µπορεί να το µοιραστεί µε τους άλλους· αντίθετα, εκείνο που δεν του ανήκει και το αποκτά δι’ αρπαγής το κρατάει για τον εαυτό του, στερούµενος έτσι της χαράς του µοιράσµατος και της σχέσης µε τον άλλον. Ο Χριστός ως πραγµατικός Θεός θέλει και προσφέρει στους ανθρώπους τη δυνατότητα µετοχής στη θεότητά του, για να το κάνει όµως αυτό χρειάζεται να σαρκωθεί. Και η Μαρία προσφέρει στον Θεό αυτό ακριβώς που δεν έχει, τη σάρκα, για να το κάνει όµως αυτό χρειάζεται να υποτάξει το δικό της θέληµα στο θέληµα του Θεού. Έτσι, η Μαρία κατόρθωσε να µιµηθεί τον Χριστό, όπως παραγγέλλει ο απόστολος Παύλος, πριν ακόµη γεννηθεί ο Χριστός. Και αφού ήταν ένας κοινός άνθρωπος σαν όλους τους άλλους, έγινε το σύµβολο της ανθρώπινης συµµετοχής στο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσµου. Το πανηγύρι του Γενεθλίου της Θεοτόκου καλεί όλους τους πιστούς σε µια δέσµευση απέναντι στον Θεό ότι στο διάστηµα που µεσολαβεί από τη γιορτή της γέννησης της Θεοτόκου ως τη γιορτή της γέννησης του Θεανθρώπου θα προσπαθούν καθηµερινά να µιµηθούν τη στάση της Μαρίας, ώστε να είναι έτοιµοι, όταν θα γιορτάσουν τη γέννηση του Χριστού, να τον ακολουθήσουν πραγµατικά και να πραγµατώσουν το θέληµά του.